Thực trạng dạy thêm, học thêm ở Vĩnh Long: Nhu cầu thực hay hệ lụy kéo dài? -

Trong những năm gần đây, câu chuyện dạy thêm – học thêm ở Vĩnh Long vẫn là chủ đề nhận được nhiều sự quan tâm từ dư luận, phụ huynh và ngành giáo dục. Dù Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành nhiều quy định nhằm siết chặt hoạt động này, thực tế cho thấy việc dạy và học thêm vẫn diễn ra khá phổ biến, phản ánh cả nhu cầu thực tế lẫn những vấn đề còn tồn tại của hệ thống giáo dục hiện nay.

Bức tranh tổng quan

Theo Sở Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Long, toàn tỉnh hiện có hơn 2.000 giáo viên đang tham gia dạy thêm trong nhà trường với nhiều mục đích khác nhau: ôn tập cho học sinh cuối cấp, bồi dưỡng học sinh giỏi, hoặc phụ đạo cho học sinh yếu. Ngoài ra, có khoảng 500 giáo viên dạy thêm ngoài nhà trường — chủ yếu ở các trung tâm hoặc lớp học tư nhân.

Tỉnh cũng đang triển khai mô hình dạy học hai buổi/ngày theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT, dự kiến áp dụng toàn diện từ năm học 2025–2026. Đây được xem là bước đi nhằm giảm bớt áp lực học thêm, giúp học sinh có thêm thời gian rèn luyện, ôn tập và phát triển năng lực ngay trong trường học.

Vì sao học sinh vẫn “đi học thêm”?

Mặc dù các trường đã nỗ lực tổ chức phụ đạo, nhiều phụ huynh vẫn lựa chọn cho con học thêm ngoài giờ. Nguyên nhân phổ biến là tâm lý sợ con thua kém, hoặc mong muốn con được “thầy cô quen dạy kỹ hơn”. Ở cấp THCS và THPT, việc ôn thi chuyển cấp, thi tốt nghiệp hay đại học càng khiến nhu cầu học thêm tăng mạnh.

Một giáo viên tại TP Vĩnh Long chia sẻ: “Không ít phụ huynh chủ động tìm lớp học thêm để con củng cố kiến thức, chứ không phải do giáo viên gợi ý. Tuy nhiên, nếu không kiểm soát, việc học thêm tràn lan dễ khiến học sinh quá tải.”

Những biểu hiện tiêu cực trong hoạt động dạy thêm

Mặc dù ngành giáo dục đã có nhiều biện pháp chấn chỉnh, song tại một số cơ sở vẫn tồn tại hiện tượng giáo viên chủ động vận động, gợi ý học sinh tham gia các lớp học thêm ngoài giờ chính khóa. Theo phản ánh từ phụ huynh và học sinh, không ít trường hợp giáo viên chỉ đứng tên tổ chức lớp, cung cấp tài liệu hoặc đề ôn tập rồi giao cho người khác giảng dạy thay.

Thậm chí, có trường hợp giáo viên khuyến khích học sinh không nên học tại các trung tâm mà tham gia lớp riêng của mình với lý do “học phí linh hoạt” hay “nội dung sát với chương trình chính khóa”. Tuy nhiên, việc thu tiền học sinh diễn ra thường xuyên, thiếu công khai, minh bạch, khiến dư luận không khỏi băn khoăn về chất lượng giảng dạy cũng như động cơ thực sự của việc dạy thêm.

Những phản ánh trên cho thấy, công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát hoạt động dạy thêm, học thêm cần được tăng cường hơn nữa nhằm đảm bảo tính công bằng, đúng quy định pháp luật và giữ gìn hình ảnh, uy tín của đội ngũ nhà giáo.

Những mặt tích cực và bất cập

Không thể phủ nhận, dạy thêm giúp nhiều học sinh củng cố kiến thức, đặc biệt là học sinh yếu kém. Một số lớp bồi dưỡng học sinh giỏi, ôn thi đại học cũng mang lại kết quả tích cực. Tuy nhiên, mặt trái của hoạt động này vẫn hiện hữu. Một bộ phận giáo viên còn dạy cắt xén giờ chính khóa để “giữ bài” cho giờ học thêm. Một số lớp học thêm không phép, cơ sở vật chất tạm bợ, thu phí cao mà chất lượng không đảm bảo. Tình trạng bất bình đẳng học tập cũng dễ xảy ra — học sinh có điều kiện thì được học thêm nhiều hơn, còn học sinh khó khăn thì bị thiệt thòi.

Nỗ lực quản lý của ngành giáo dục

Thực hiện Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT, Vĩnh Long đã ban hành nhiều quy định cụ thể: thời gian dạy thêm không quá 3 tiết/buổi, giáo viên công lập không được điều hành lớp học thêm ngoài nhà trường, và mọi khoản thu – chi học thêm phải công khai, minh bạch. Sở GD&ĐT cũng thường xuyên thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Song song đó, việc mở rộng dạy học hai buổi/ngày và đổi mới phương pháp giảng dạy đang được xem là giải pháp căn cơ hơn, giúp học sinh nắm vững kiến thức ngay trong lớp chính khóa.

Cần thay đổi từ cả ba phía

Để dạy thêm, học thêm trở về đúng bản chất – một hoạt động hỗ trợ học tập tự nguyện, có quản lý – cần sự chung tay của nhà trường, giáo viên và phụ huynh. Nhà trường cần nâng cao chất lượng dạy học, tránh để học sinh “phải đi học thêm để hiểu bài”. Giáo viên cần giữ đạo đức nghề nghiệp, không lợi dụng vị trí để ép buộc hay gợi ý học sinh. Phụ huynh cần tỉnh táo lựa chọn lớp học thêm cần thiết, tránh tạo áp lực và lịch học dày đặc cho con.

Kết luận

Cần có biện pháp kiểm tra chặt chẻ các hộ kinh doanh dạy thêm học thêm có đúng cơ sở vật chất theo qui định, tỷ lệ học sinh trên lớp. Thời gian dạy hay thời gian tập hợp học sinh để thu tiền. Cần siết chặt để việc học thêm được thực hiện đúng bản chất theo Thông tư 29 hướng dẫn.

Thực trạng dạy thêm – học thêm ở Vĩnh Long phản ánh sự vận động tất yếu của nền giáo dục trong giai đoạn chuyển đổi. Dạy thêm không xấu nếu được quản lý đúng hướng, công khai và tự nguyện. Điều quan trọng hơn cả là làm sao để mọi học sinh đều được tiếp cận giáo dục chất lượng trong giờ học chính khóa, qua đó giảm dần nhu cầu học thêm và trả lại sự cân bằng cho việc học của trẻ em hôm nay.

Thanh Phong

Số lượt xem: 42